انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب

انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب در بسياری موارد، اتصال طراحی شده را ميتوان با چند فرآيند جوشکاری مختلف ايجاد نمود. اما همواره يک فرآيند است که انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب را (در مجموع) ايجاد مي کند. بنابراين يک متخصص جوش بايد بتواند با روشی مقبول٫ يکی از فرآيندهای ممکن را برای اتصال مورد نظر تعيين نمايد.

در اين مقاله، شما با روال انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب آشنا مي شويد. اين روال، شامل ۴ مرحله مي گردد:

مرحله اول: بررسی ويژگي های مورد نياز اتصال برای انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب

در اين مرحله، بايد بزرگ يا کوچک بودن اتصال جوش٫ موقعيت و جهت جوشکا٫ و ضخامت فلز پايه، بررسی گردد.

در جوشکاری٫ ملزومات هر اتصالی را ميتوان در ۴ ويژگی خلاصه کرد: پرکنندگی سريع(نرخ رسوب بالا)٫ انجماد سريع (در موقعيت های دشوار جوشکاری)٫ سرعت جوشکاری زياد (سرعت حرکت قوس بالا و بستر جوش بسيار کوچک) و نفوذ (عمق نفوذ جوش در فلز پايه).

پرکنندگی سريع: هنگامی نياز است که به مقدار زيادی فلز جوش برای پر کردن اتصال احتياج باشد. بستر جوش های بزرگ را تنها ميتوان با نرخ رسوب بالا٫ در زمان کم ايجاد کرد. در بستر جوش های کوچک٫ پرکنندگی سريع، يک پارامتر فرعی محسوب می شود.

انجماد سريع: در جوشکاری موقعيت های دشوار (بالا سری و عمودی) مد نظر قرار مي گيرد که نياز است حوضچه مذاب جوش خيلی سريع منجمد گردد.

سرعت جوشکاری بالا: به معنای پيشروی سريع قوس و فلز مذاب و ايجاد يک بستر جوش پيوسته و مناسب بدون انقطاع و بريدگی است. اين خصوصيت در جوش های تک پاسه کوچک٫ مانند جوشکاری ورق ها٫ مدنظر است.

نفوذ: با نوع اتصال، تغيير مي یابد. در بعضی اتصالات، نفوذ بايد عميق باشد تا به مقدار کافی از فلز پايه با فلز جوش ترکيب شود و در برخی ديگر بايد نفوذ، محدود شود تا از سوختگی و ترک جلوگيری گردد.

هر اتصال جوشی را ميتوان بر اساس ۴ پارامتر مذکور دسته بندی کرد.

مرحله دوم: تطبيق ويژگي های مورد نياز اتصال برای انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب

اغلب سازندگان دستگاه های جوش، اطلاعات مختلفی را در ارتباط با ويژگي ها و توانايی دستگاه های خود ارائه مي دهند که ميتوان از آنها استفاده نمود. در اين مرحله با توجه به خصوصيات هر دستگاه و ويژگي های هر فرآيند، ميتوان يک يا چند فرآيند را به گونه ای انتخاب کرد که خصوصيات تعيين شده برای اتصال را فراهم سازد. در اين حالت، به ندرت پيش مي آيد که تنها يک فرآيند انتخاب شود و معمولا دو يا چند فرآيند، خصوصيات مد نظر را تامين مي کنند.

مرحله سوم: تهيه چک ليستی برای تعيين توانايی انتخاب فرآيند جوشکاری مناسب  در تطبيق با شرايط خاص کاری

پارامترهای ديگری نيز علاوه بر اتصال، روی انتخاب فرآيند تاثير مي گذارند. بسياری از آنها مختص شرايط کار و کارگاه جوشکاری شما هستند. گاهی اين پارامترها تاثير زيادی بر حذف برخی فرآيندهای انتخاب شده دارند. در اين مرحله بايد تمامی اين پارامترها را به صورت چک ليست درآورده و يکی یکی بررسی نمود.

  • حجم توليد: بايد هزينه دستگاه جوش را با مقدار کار يا توليد مورد نياز تطبيق داد. اگر حجم کار برای يک کاربرد به اندازه کافی نباشد٫ ميتوان کاربرد ديگری را نيز بطور موازی در نظر گرفت تا هزينه ها تعديل گردد.
  • خصوصيات جوش: در صورتي که يک فرآيند نتواند خواص جوش تعيين شده را تامين نمايد٫ از ليست انتخاب ها حذف مي گردد.
  • مهارت کاربر: کاربران ممکن است که مهارت کار با يک فرآيند را خيلی سريعتر از فرآيندهای ديگر کسب نمايد. آموزش کاربران برای يک فرآيند جديد، هزينه ساز است.
  • تجهيزات کمکی: هر فرآيند، دارای منبع تغذيه و تجهيزات کمکی خاص خود است. اگر يک فرآيند را بتوان با تجهيزات موجود اجرا نمود٫ هزينه اوليه بسيار کاهش مي یابد.
  • تجهيزات جانبی: قابليت دسترسی و هزينه تجهيزات جانبی مورد نياز بايد مدنظر قرار گيرد.
  • شرايط فلز پايه: زنگار٫ روغن٫ لبه سازی٫ جوش پذيری و ساير شرايط فلز پايه بايد مد نظر قرار گيرد. اين پارامترها مي توانند قابليت يک فرآيند را محدود نمايند.
  • وضعيت قوس: در صورتي که درز اتصال نامنظم باشد، استفاده از فرآيندهای با قوس آزاد ترجيح داده مي شود. اما در مواردي که بتوان درز جوش را بطور مناسبی قرار داد، استفاده از فرآيند زيرپودری ارجح است.
  • قيد و بست: در برخی فرآيندها (بخصوص فرآيندهای نيمه خودکار) نياز به قيد و بست های خاص است که بايد مد نظر قرار گيرد.
  • تنگناهای توليدی: اگر فرآيندی هزينه توليد را کاهش دهد، اما محدوديت ها و مشکلاتی برای توليد ايجاد نمايد٫ ارزش خود را از دست مي دهد. دستگاه های بسيار پيچيده که نياز به سرويسکاری مداوم توسط افراد ماهر دارند، مي توانند باعث کاهش سرعت توليد شوند.

چک ليست تهيه شده بايد تمامی فاکتورهای موثر بر اقتصاد توليد را در بر داشته باشد. فاکتورهای ديگری که ميتوان اشاره کرد عبارتند از:

  • ملزومات توليد
  • محدوده ابعادی جوش
  • انعطاف پذيری در کاربرد
  • طول درز جوش
  • زمان تنظيم و راه اندازی
  • هزينه اوليه
  • ملزومات بهداشتی و زيست محيطی

با تعيين اين فاکتورها ميتوان فرآيند مناسب را از بين فرآيندهای انتخاب شده تعيين نمود. در صورتي که تمامی شرايط، يکسان باشد٫ معيار انتخاب هزينه کلی خواهد بود.

مرحله چهارم: بازنگری فرآيند با اطلاعات سازنده دستگاه جوش برای تاييد توانايی آن

در اين مرحله بايد چک ليست تهيه شده و ويژگي های مورد نياز با نماينده سازنده دستگاه جوش مورد بازنگری قرار گيرد تا از توانايی دستگاه و انتخاب صحيح اطمينان حاصل شود……………….